Juni 2016 – Mister Milkshake

Het had niet veel gescheeld of we hadden elkaar een week geleden niet ontmoet. Samen met de verpleegkundig specialist ben ik op de afdeling urologie voor een andere patiënt. Haast terloops noemt de zaalarts dat een patiënt van haar jongere collega vanmiddag een gesprek heeft met de uroloog. Het nieuws is droef. Oplossingen voor handen zijn niet meer dan lapmiddelen. Een concrete vraag heeft ze niet, maar of we toch niet even langs kunnen lopen.

Niet veel later zitten we bij hem aan bed. Hij is er beroerd aan toe. Misselijk van ellende. Hij wil geen verlenging van ellende. Eerder heeft hij bewust afgezien van een operatie en is bang dat hij zich vanmiddag moet verdedigen voor die keuze en dat hij ‘overgehaald gaat worden’ toch nog behandeling te accepteren. Maar tijd rekken is aan hem niet besteed. Zijn aandacht is niet bij de vrijwel afwezig nierfunctie en de bloederige urine in de catheterzak, wel bij de tijd die nog voor hem ligt. Tijd die hij niet in het ziekenhuis door wil brengen. Tal van dingen houden hem bezig. Kinderen met wie hij al 40 jaar geen contact heeft. Tekortschietende zorg als hij weer naar huis zou gaan en de beperkte financiële mogelijkheden om zorg in te kopen. Van het hospice als alternatief wil hij niet weten. Of we vanmiddag niet bij het gesprek kunnen zijn. Om het gesprek dat we nu hebben terug te geven aan de uroloog en te voorkomen dat hij in zijn ellende geen weerstand kan bieden aan de behandelopties.

En zo zit ik aan het eind van de middag weer aan zijn bed. Zijn dochter erbij, compleet overvallen door het nieuws. De uroloog spreekt rituele woorden over maatregelen die tijd rekken, maar die hoe dan ook geen permanent soelaas bieden. Hij heeft nauwelijks kracht om te spreken, maar het wegwerpgebaar zegt alles.

Inmiddels is ook voor hem duidelijk dat er snel gehandeld moet worden. Zo komt het dat zijn dochter ‘s avond een rondleiding krijgt door Bardo Hospice. Zij is overtuigd van de plek. Hij wordt de dag na het gesprek overgeplaatst en ervaart het gelijk van zijn dochter.

Nu tref ik hem zittend in een speciale rolstoel in de tuin van het hospice. Breed lachend. Zomers tenue. De zoveelste milkshake is verorberd.

Zijn dochter noemt het verschil tussen dag en nacht een ‘mindfuck’. Ook mijn brein maakt overuren. Hoe dit te verklaren? Zou het de toevoeging van medicatie zijn of is het rust door hersteld contact met zijn kinderen? Wie zal het zeggen?

Hoe het ook zij. Voor Mister Milkshake is het hospice een helende omgeving.

Christiaan Rhodius, arts palliatieve geneeskunde